اکوکاردیوگرافی چیست و چرا برای کودکان مهم است؟
اکوکاردیوگرافی (Echocardiography) یا همان سونوگرافی قلب یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی و ایمن است که با امواج صوتی، شکل و عملکرد قلب را نشان میدهد. این آزمایش مخصوصاً برای نوزادان، کودکان و نوجوانان اهمیت دارد؛ زیرا بسیاری از بیماریهای مادرزادی قلب یا مشکلات ساختاری در همین سنین تشخیص داده میشوند.
در حالیکه نوار قلب تنها فعالیت الکتریکی قلب را نشان میدهد، اکو امکان مشاهده دقیق ساختار قلب و جریان خون را فراهم میکند.
چه زمانی کودک یا نوزاد به اکوکاردیوگرافی نیاز دارد؟
بر اساس توصیهی متخصصین قلب کودکان، اکو در شرایط زیر تجویز میشود:
در نوزادان
در کودکان
-
تنگی نفس یا خستگی سریع هنگام بازی
-
اختلال رشد و وزنگیری
-
پیگیری بعد از جراحی یا مداخلات قلبی
-
تکرار عفونتهای تنفسی یا درد قفسه سینه
در نوجوانان
انواع اکوکاردیوگرافی در کودکان و نوزادان:
اکو بسته به شرایط کودک میتواند روشهای متفاوتی داشته باشد:
-
اکوی قفسه سینه (TTE): رایجترین روش، غیرتهاجمی و بدون درد.
-
اکوی جنینی: در دوران بارداری برای بررسی قلب جنین (معمولاً از هفته ۱۸ به بعد).
-
اکوی مری (TEE): در صورت نیاز به تصاویر دقیقتر، مخصوصاً در مشکلات دریچهای؛ معمولاً با آرامبخش انجام میشود.
-
اکوی داپلر و رنگی: برای بررسی جریان خون و سرعت آن.
-
اکوی استرس: در نوجوانان برای بررسی عملکرد قلب هنگام فعالیت.
آمادگیهای لازم قبل از اکو
-
نوزادان: بهتر است قبل از آزمایش شیر خورده و آرام باشند. در برخی موارد، پزشک داروی خوابآور سبک تجویز میکند.
-
کودکان: لباس راحت بپوشند و از قبل به آنها توضیح داده شود که آزمایش بدون درد است.
-
نوجوانان: نیازی به آمادگی خاص ندارند، مگر برای اکوی استرس.
روند انجام اکو
اکو معمولاً ۲۰ تا ۴۵ دقیقه طول میکشد. مراحل آن به این شکل است:
-
کودک روی تخت دراز میکشد.
-
ژل مخصوص روی قفسه سینه مالیده میشود.
-
پروب دستگاه روی نقاط مختلف حرکت داده میشود و تصاویر در مانیتور دیده میشود.
-
پس از پایان، ژل پاک میشود و نتایج توسط پزشک بررسی خواهد شد.
آیا اکو خطر دارد؟
خیر. اکو یک روش کاملاً ایمن است. تنها در مواردی که نیاز به آرامبخش یا بیهوشی سبک باشد (مانند TEE یا نوزادان پرتحرک)، ممکن است عوارض خفیفی مثل خوابآلودگی موقت دیده شود.
هزینه اکوکاردیوگرافی کودکان
هزینه بسته به نوع اکو (معمولی، جنینی یا مری)، مرکز درمانی و استفاده از آرامبخش متفاوت است. معمولاً در ایران هزینهها در مراکز خصوصی بالاتر از مراکز دولتی است. برای اطلاع دقیقتر میتوانید از مراکز و پزشکان معرفیشده در طبیبیاب استعلام بگیرید.
پرسشهای متداول
آیا اکو دردناک است؟
خیر، اکو هیچگونه درد یا اشعهای ندارد.
آیا همه نوزادان باید اکو شوند؟
خیر، تنها در صورت مشکوک بودن معاینه یا سابقه خانوادگی بیماری قلبی.
آیا کودک باید ناشتا باشد؟
خیر، مگر در مواردی که قرار است از آرامبخش یا بیهوشی استفاده شود.
نتیجه اکو چه زمانی آماده میشود؟
در بیشتر مراکز، گزارش همان روز توسط فوقتخصص قلب کودکان آماده میشود.
هر چند وقت یکبار باید اکو تکرار شود؟
بسته به بیماری قلبی و نظر پزشک؛ گاهی تنها یکبار کافی است و گاهی نیاز به پیگیری سالانه دارد.
رزرو نوبت اکوکاردیوگرافی در طبیبیاب
جمعبندی
اکوکاردیوگرافی نوزادان، کودکان و نوجوانان یکی از ابزارهای مهم تشخیص و پیگیری بیماریهای قلبی است. این روش غیرتهاجمی، ایمن و دقیق است و میتواند بهموقع از بروز عوارض جدی پیشگیری کند.
با استفاده از خدمات آنلاین طبیبیاب، شما میتوانید بدون دغدغه بهترین پزشک را انتخاب کنید و روند درمانی فرزندتان را سریعتر و مطمئنتر آغاز نمایید.